Je wilt duurzaam tuinieren, dan is een wormenhotel voor buiten een goed idee. Je kunt natuurlijk een wormenbak welke zorgen voor compost in de tuin zelf maken, maar je kunt ook een wormenhotel starters set aanschaffen waarbij alle benodigdheden aanwezig zijn. Let op, niet alle elementen zijn aanwezig, de wormen kun je er los bij bestellen.  Heb je eenmaal alles in huis dan kun je makkelijk starten met het opzetten van de wormenbak, binnen een paar stappen heb je een ecologisch huis voor de regenwormen, waarmee je organisch afval uit de keuken kunt omzetten naar aarde. Het wormencompost is voorzien van vele organismen. Rijkelijke voeding voor de beplanting in de tuin, welke bestaat uit wormenmest en wormenthee.

Natuurlijk kun je zelf aan de slag gaan, als je twee rechterhanden hebt dan is het niet zo moeilijk. Zelf heb ik  gekozen voor een kant-en-klare wormenbak starters kit. Een wormentoren met een handig instructieboekje, waardoor je de tekst ook op een later moment kunt nalezen. Bij de starters set zit ook een filter, compostbakken, opvangbak en een tapkraantje voor de wormenthee.

Wormenthee hoor ik je denken, de worm zet al het opgegeten groenteafval namelijk om in wormenmest en wormenthee. Hoe je dat het beste kunt doen lees je verder in het artikel.

Wil je regenwormen in de tuin houden dan is het handig om te starten met een kant-en-klare wormenbak, waar alle benodigdheden om te beginnen zijn toegevoegd. Zo hoef je niet meer na te denken over de juiste kokostablet of kweekgrond, je kunt in een keer een goede composthoop creëren. 

Voordat je de regenwormen plaatst in de wormentoren is het van belang om de stapelbakken goed in te richten. Dit doe je door het kokostablet en de meegestuurde kweekgrond met elkaar te mengen in een grote emmer. Voeg daar een beetje tuinaarde van je tuinplanten aan toe en natte papier- of kartonreepjes.  Plaats de meegeleverde filter in de bak boven het kraampje, zo kunnen de wormpjes niet ontsnappen. Nu kun je de gemende hoeveelheid verdelen in de eerste stapelbak. Zorg ervoor dat de tuinaarde goed in de bak blijft liggen, dit doe je door een op maat gesneden stuk karton op de onderkant neer te leggen. Nu kun je het gemengde prutje, ongeveer drie centimeter hoog in de bak plaatsen. Maak een kuiltje in het midden van de bak en voeg de wormen toe.

Stap een is gezet, nu kan je naar de tweede stapelbak, hierin kun je de overige aangemaakte aarde in kwijt. Maak twee hoekjes met een klein beetje voeding, hieronder versta ik sla, andijvie of wortel, nog geen fruitschillen want deze veranderen te snel de zuurgraad. Snij de voeding in hele kleine stukjes, des te makkelijker kunnen de ongewervelde dieren het groenteafval opeten. Doe ditzelfde met de kartonknippers. Als laatste kun je een laagje gedroogde bladeren aanleggen. Nu is het hotel van de wormen compleet zet, de bak op een goede schaduwplek of beschut onder een terrasoverkapping of in een schuur. 

Het oogsten van wormencompost gaat op een makkelijke wijze, maar eerst een korte uitleg over de werkwijze van wormenmest en wormenthee.

Wormenthee bestaat uit wormenurine in combinatie met het vocht wat aanwezig is in de wormenbak. Wormenmest is niets anders dan wormenpoep wat omgezet is in aarde. De composterende plantenresten in combinatie met het organische afval uit de keuken zorgen voor een voedingsrijke grondstoffen. Een betere voeding voor de tuinbeplanting kun je niet krijgen, in normale tuinaarde zitten namelijk veel minder voedingsstoffen. Zowel de wormenthee als de wormenmest worden beide in aparte bakken opgevangen.

De wormenurine in de vormen van een vloeibare substantie kun je eenvoudig via het kraantje in een gieter plaatsen. Verdun het vloeibare wormencompost 1:10 met water en er ontstaat een krachtige plantenvoeding waarmee je de klimplanten of andere tuinplanten kunt besproeien.

De regenwormen lusten veel, maar je kunt niet al het groenteafval gebruiken. Daarom heb ik een lijstje gemaakt van voeding welke je wel en niet kwijt kunt in de wormentoren. Vergeet niet om bij elke hoeveelheid groente, zo'n 20% krantenpapier of karton toe te voegen, doe dit altijd in reepjes.

Dit afval kun je WEL geven:

• Rauwe groente
• Fruitschillen van appel, banaan, kiwi, mango, meloen, pruimen
• Verpulverde eierschalen
• Krantenpapier in reepjes
• Komkommer
• Theeprut zonder zakje
• Koffiedik
• Aardappelschillen gekookt
• Droge bladeren
• Gemaaid gedroogd gras
• Paprika zonder pitjes
• Wc-papier
• Kartonnen eierdoosje

Dit afval kun je SOMS geven:

• Keukenrol
• Ui
• Vers gemaaid gras (1 handje)
• Brood

Dit afval kun je beter NIET geven:

• Azijn
• Kastanje
• Geen hele kiwi
• Gezouten groente
• Rijst
• Snijbloemen
• Laurierbladeren
• Glanzend papier
• Citroen
• Pasta

Ja, en dan vraag je je af wat je met de ongewervelde dieren moet doen in de zomer- en wintermaanden Tijdens de hitte is het van zeer groot belang dat de wormentoren uit de zon staat.  Heb je een tuin op het zuiden, plaats de tijgerwormen dan in kelder of onder een veranda of overkapping. Als je de wormpjes blijft voeden dan zal er in het compost nog meer verbranding ontstaan wat wordt omgezet in warmte. Je kunt dit probleem oplossen door de deksel er tijdelijk af te halen, zodat de vochtige lucht kan ontsnappen. Je kunt tijdens de hele warmen het beste stoppen met voeren en de eventueel beschimmelde voeding weghalen. Controleer de wormenbak dagelijks, bekijk of de pieren nog actief aanwezig zijn en ook of er dode wormen tussen zitten. Oudere wormen hebben namelijk meer moeite met hoge temperaturen. Tref je een niet-levende worm, haal deze dan meteen weg.

Het is goed om te weten dat de regenworm het beste functioneren als de temperatuur tussen de 12 en 25 graden is. Tref je toch een warme dag waarbij de temperatuur hoger uitkomt, zorg er dan voor dat de bak niet te nat wordt. Je kunt karton toevoegen, deze zuigt de nattigheid op, maar vergeet ook niet om de lekbak te legen door middel van het kraantje. Bij hoge temperaturen willen de regenwormen nog wel eens schuilen in de lekbak, is er te veel water of urine aanwezig in de bak, dan kunnen de beestjes verdrinken. Je kunt ook voor verkoeling zorgen door een natte katoen handdoek over de wormenbak te plaatsen of een koelelement in het wormenhotel te stoppen, pak de verkoeling wel goed in, stop het koelelement in een washand en wikkel het goed in. Op deze wijze kunnen de wormen niet in aanraking komen met de verkoeling.

Wil je in de zomer- of wintermaanden op vakantie dan is dat geen probleem, De pieren kunnen makkelijk twee weken overleven zonder gevoerd te worden. Wil je langer op vakantie, dan kun je het beste een vertrouwde buur of kennis vragen of ze met enige regelmaat groenteafval, papiersnippers en/of karton kunnen toevoegen. Geef de persoon, als je in de zomermaanden op vakantie gaat, de juiste instructies wat betreft warmte. Wil je er in de winter op uit dan is het een ander verhaal.

Is de temperatuur zo rond de 10 graden, dan gaan de wormen in winterslaap. Het beste kun je dan geen afval bij de compostwormen plaatsen, want er zal niets opgegeten worden. Bevochtig daarentegen wel de bak, omdat er geen verdamping meer plaats vindt, zal de aarde uitdrogen, hierdoor kunnen de wormen uitdrogen. Door de kou zullen de krioelende beestjes zich verplaatsen naar het midden van de bak, aangezien het daar het warmste is.

Deze wormenbak is niet waterdicht, daarom is het verstandig om het wormenhotel te verplaatsen naar een overdekt gedeelte. Mocht je de wormentoren niet kunnen verplaatsen dan is het van belang om de opvangbak regelmatig te legen. Zit dit gedeelte te vol met water dan zullen de wormpjes verdrinken en dan kun je in het voorjaar weer opnieuw beginnen.

Wat vind jij van het wormenhotel?