Je hebt een wormenhotel in het voorjaar aangeschaft, maar wat doe je met de wormenbak als het buiten kouder wordt? In de herfst en de winter creëert de natuur een andere temperatuur, daarom hebben je wormen in de koude maanden ook een andere levenswijze. Natuurlijk wil je de tijgerwormen ook in de wintermaanden voorzien van genoeg voedselresten, maar is dat wel zo verstandig? En wat doe je met het wormenhotel tijdens een zeer lage temperatuur? Je wilt de wormen ook in de wintermaanden een goed leven geven, daarvoor kun je beste wel een paar r voorzorgmaatregelen nemen. In dit artikel staan handige wormen weetjes.

In de lentemaanden ben ik een wormenhotel voor buiten gestart. Het opstarten was geen probleem, eigenlijk liep meteen alles op rolletjes. Als je de krioelende beestjes, maar regelmatig voorziet van papier, karton en geschikte voedselresten, dan gaat het goed. Na vier maanden had ik mijn eigen gekweekte wormencompost in de vorm van aarde. En nog veel eerder had ik wormenthee, het regende immers zo veel in de eerste maanden van het jaar zodat waardoor ik regelmatig heel wat vocht moest verwijderen, anders zouden mijn wormpjes het niet overleven en verdrinken.

Nu is zijn de herfstmaanden aangebroken, aangezien mijn wormenbak standaard buiten staat en ik niet in het bezit ben van een bijkeuken, rees bij mij de vraag of de wormen de winter wel zouden overleven. Het kan in Nederland immers goed waaien, regenen en vriezen. Ik heb me daarom even verdiept in het leven van de worm en ik ben tot de volgende conclusie gekomen.

Bij lage temperaturen leven de wormen namelijk anders. Waar het beestje bij warme temperaturen zich van boven tot beneden verplaatste, is dit in de koude maanden niet het geval. Wormpjes zijn actief als de temperatuur zo'n 12- 25 graden is. Is het kouder dan 12 graden, dan gaan de wormpjes net zoals de egel in winterslaap. Dit betekent dat de beestjes niet meer op zoek gaan naar eten, ze verplaatsen zich naar een plek in het midden van de bak, daar is de temperatuur namelijk het warmste. Ze voegen zich allemaal bij elkaar en gaan in slaapstand.

Dit is op zich wel een belangrijk weetje. Normaal gesproken vul ik de wormenbak ongeveer drie keer per week met keukenafvalresten, zoals paprika, banaanschil, sla en eierschillen. Af en toe voeg ik daar verpulverende dode bladeren of opgedroogd gras aan toe en niet te vergeten papier en/of karton. Zou je dit ook dagelijks in de herfstmaanden blijven doen, dan zou het voedsel gaan schimmelen, omdat het niet meer wordt opgegeten.

Toch, hoeft de buitentemperatuur, zodra de herfst is gestart, niet meteen erg fris te zijn.  Je kunt dus het beste de weersvoorspellingen volgen en kijken naar de dag- en nachttemperatuur, voordat je stopt met het voedsel.

Is de herfst aangebroken dan is het handig om te kijken, waar je de wormenbak het beste kunt neerzetten. Er zijn namelijk twee wormenhotels in de omloop, een houten wormentoren en een plastic wormenbak. Toch zijn er ook tuinliefhebbers die zelf een wormenhotel maken door middel van plastic emmers, deze variant is niet vorstbestendig. Wil je dat de wormen de winter overleven, dan kun je het beste een houten wormenhotel nemen. De houten wormenbak kun je buiten laten staan, de plastic wormentoren is zoals gezegd niet waterdicht, vanwege de luchtgaatjes kan er makkelijk water inkomen. Het beste kun je de wormen verplaatsen naar een overdekt gedeelte in de achtertuin, dit kan zijn onder een haag, overkapping, schuur of bijkeuken. Op deze wijze staat de plastic bak beschermt tegen wind en regen. Blijft de bak buiten staan dan is het wel verstandig om het kraantje regelmatig te legen, anders ontstaat er een te grote hoeveelheid water in de opvangbak en dan zullen de wormen verdrinken.

Zelf had ik mijn wormenbak buiten laten staan, maar het regende zo veel dat ik niet tegen de hoeveelheid regen op kon boksen. Als het dag en nacht regent dan kun je de hoeveelheid wormenthee haast niet meer bijhouden. Buiten dat je het bruinachtige water regelmatig moet tappen, kun je het ook niet besproeien in je tuin. Het regent te vaak of te veel. Zelf heb ik ervoor gekozen om het wormenhotel in de schuur te plaatsen. Het is intussen te koud om ze nog eten te geven, dus staan ze nu warm en overdekt en heb ik er zo geen omkijken naar.

Heb je geen goede schuilplaats voor de wormen en is het de bedoeling dat het wormenhotel buiten blijft staan of wil je de beestjes in de schuur beschermen tegen de vorst, dan kun je de volgende voorzorgsmaatregelen nemen om er voor te zorgen dat de wormpjes niet bevriezen, namelijk:

• Wikkel je wormenhotel in een warme plaid of deken
• Pak de bak in met bubbelplastic, maar laat wel een klein gedeelte open
• Plaats het wormenhotel buiten op de zonnige kant, dit is vaak het Zuiden, op deze plek is er vaak minder wind
• Verwarm de binnenkant van het hotel met stro of karton

Een ander probleem wat in de koude maanden kan ontstaan is dat de wormen verdrogen. Doordat je de beestjes niet meer voorziet van vers voer, zal er ook geen vocht meer binnenkomen. Het compost zal uitdrogen, inclusief de wormen. Je kunt dit voorkomen door regelmatig een kijkje te nemen in het wormenhotel. Zie je dat de aarde er te droog uitziet, dan kun je de wormenbak besprenkelen met een kopje water.

Gaat het allemaal niet zoals je had verwacht en hebben de wormpjes de wintermaanden niet overleeft, dan is er nog wel een mogelijkheid dat je bak gevuld wordt met kleine wormpjes. Zodra het koud wordt leggen de wormen eitjes, deze komen vaak een paar maanden later uit. Zodra de temperatuur in het voorjaar weer gaat stijgen, zullen de eitjes uitkomen en zo heb je weer een goedlopende wormenbak, waar je heel de lente en zomer van kunt genieten.